بحران ناترازی‌ها و افزایش نرخ دلار
تاریخ انتشار: ۲۴ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۱۷۴۷۳
در گزارش تازه بانک مرکزی از تحولات اقتصادی ایران، سهم پول از نقدینگی نسبت به مهر ماه سال گذشته ۵۶.۳ درصد و نسبت به اسفند همان سال ۲۹.۷ درصد افزایش یافته است. به عبارتی، بخش بزرگی از نقدینگی موجود تبدیل به «پول» و دارایی‌هایی با «نقدشوندگی بالاتر» شده تا در مواقع ضروری تبدیل به کالا شود. این اتفاق که در پس نااطمینانی‌ها در بازار به وجود آمده، اثرات شدیدی بر تورم موجود خواهد داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش اعتماد، تورم در کانال نزدیک به ۵۰ درصدی سیر می‌کند و راهکاری که برخی اقتصاددانان برای عبور از این شرایط عنوان می‌کنند، بازی با نرخ بهره است. در زمانی که نرخ تورم در کشور به طور قابل‌توجهی زیاد است، باید از طریق راهکار‌های متعدد آن را کنترل کند؛ برای مثال افزایش نرخ سپرده‌های بانکی، کاهش تسهیلات، کاهش بودجه‌های تخصیصی در حوزه‌هایی که صدمه‌ای وارد نشود و کاهش هزینه‌های دولت می‌تواند موثر باشد.
یکی از مهم‌ترین راهکار‌ها افزایش نرخ بهره است. افزایش نرخ بهره بانکی در کوتاه‌مدت می‌تواند در شرایط فعلی اقتصاد کشور موثر واقع شود. این اقدام باعث خواهد شد سرمایه‌های خرد مردم در بانک‌ها تجمیع شده و یک منبع قابل توجه برای اعطای تسهیلات بانکی شکل بگیرد؛ این فرآیند باعث می‌شود، قدرت بانک‌ها در اعطای تسهیلات به بخش مولد اقتصاد تقویت شود.
علاوه بر این برای کنترل تورم در بلندمدت، باید از طریق برنامه‌های ساختاری و زیرساختاری آن را کنترل کرد. ازجمله این سیاست‌ها می‌توان به فسادزدایی، مانع‌زدایی از تولید و تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی اشاره کرد. درواقع این‌ها فعالیت‌های بلندمدتی هستند که زیرساخت‌های اصلی اقتصاد یک کشور را نشان می‌دهد.
مکانیزم نرخ بهره در ایران فاقد کارایی استوحید شقاقی شهری، رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در واکنش به افزایش نقدینگی در کشور و تاثیر افزایش نرخ بهره بانکی گفت: ابزار نرخ بهره بانکی در اقتصاد ایران چندان کارایی ندارد، این درحالی است که در امریکا و کشورهای اروپایی ابزار نرخ بهره بانکی مهم‌ترین ابزار پولی برای کنترل نرخ تورم است و مهم‌ترین ابزار برای مدیریت پول محسوب می‌شود و براساس گزارش‌ها هم‌اکنون بانک مرکزی امریکا در حال افزایش تدریجی نرخ بهره بانکی در این کشور است و این نرخ از حدود
نیم درصد به ۴ درصد رسیده است. این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: هدف از افزایش نرخ بهره بانکی در امریکا این است که تا زمانی نرخ بهره را افزایش خواهد داد که نرخ تورم در این کشور کنترل شود و در آخرین گزارش‌ها هم آمده است که ابزار نرخ بهره بانکی در کنترل نرخ تورم موفقیت‌آمیز بوده و تورم حدود ۱۰ درصد در امریکا در حال حاضر به زیر ۷ درصد رسیده است و کشورهای اروپایی نیز از ابزار نرخ بهره بانکی برای کنترل نرخ تورم و مدیریت نقدینگی استفاده می‌کنند، اما این ابزار در ایران جواب نمی‌دهد و ساختار‌های بانکی و پولی در کشور به گونه‌ای تنظیم شده که هرقدر ابزار نرخ بهره بانکی را هم افزایش دهند باز هم نمی‌توان این انتظار را داشت که با این ابزار بتواند میزان تورم در کشور را کنترل کند.
راهکار چیست؟شقاقی شهری خاطرنشان کرد: راهکار اصلی در این شرایط این است که به جای اینکه از ابزار نرخ بهره بانکی استفاده کنیم روی موضوع ترازنامه بانک‌ها یا کنترل ترازنامه بانک‌های بد و بانک‌هایی که نرخ‌های بالایی دارند، متمرکز شویم تا به نوعی از خلق نقدینگی جلوگیری شود، چراکه در این شرایط موثرتر هم خواهد بود.
این اقتصاددان گفت: توسل به ابزار نرخ بهره بانکی در این شرایط تبعات منفی زیادی به دنبال دارد و اثربخشی پایین‌تری هم خواهد داشت و بهتر آن است که به ساختار بانک‌ها توجه شود و با محدودیت در رشد ترازنامه‌های بانک‌هایی که دارای ناترازی و ریسک‌های بالایی هستند و نظارت بیشتر بر سیستم بانکی انضباط بیشتری را در سیستم بانکی ایجاد کنیم و از کانال نظارت و انضباط در سیستم بانکی از خلق نقدینگی جلوگیری کنیم. شقاقی شهری با بیان اینکه موتور رشد نقدینگی در کشور بانک‌ها هستند، افزود: حاکم شدن نظم در سیستم بانکی موثرتر از افزایش نرخ بهره بانکی عمل خواهد کرد.
یکی از ریشه‌های افزایش نرخ دلار تورم استرییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی در مورد افزایش نرخ دلار و تاثیر آن بر اقتصاد نیز گفت: یکی از ریشه‌های افزایش نرخ دلار تورم است و ریشه دیگر افزایش نرخ دلار مربوط به انتظارات تورمی و نااطمینانی‌هاست. میزان تورم در سال ۱۴۰۱ در منابع رسمی بین ۴۳ تا ۴۸ درصد اعلام می‌شود و با این میزان تورم نمی‌توان انتظار افت تورم را داشت و ما در این شرایط تحریمی شاهد افزایش چند باره قیمت دلار هستیم.
شقاقی شهری تصریح کرد: کنترل قیمت دلار از مسیر کنترل نرخ تورم طی می‌شود و در صورتی که نتوانیم تورم را کنترل کنیم امکان کنترل قیمت دلار را هم نداریم و در صورتی که سیاست‌گذار ارزی کشور به دنبال آن است که قیمت دلار با رشد‌های بیشتری همراه نشود باید روی کنترل تورم تمرکز یابد.
با وجود انتظارات تورمی قیمت دلارباز هم رشد میکنداین اقتصاددان با اشاره به عوامل گوناگون در کنترل تورم خاطرنشان کرد: ریشه تورم در ایران به دلیل ۵ ناترازی است که به ناترازی بودجه‌ای (کسری‌های بودجه)، ناترازی بانک‌ها، ناترازی تجاری، ناترازی حساب سرمایه و شکاف میان عرضه و تقاضا در کشور برمی‌گردد و در صورتی که سیاست‌گذار قادر به کنترل این ناترازی‌ها نباشد و علامت مثبتی در کنترل ناترازی‌ها نداشته باشد و همچنان انتظار تورمی بالا باشد قیمت دلار نیز روندی صعودی طی خواهد کرد.
او تصریح کرد: لذا توصیه بنده به سیاست‌گذاران اقتصادی این است در صورتی که خواستار این موضوع هستیم که در سال آینده نرخ دلار در سقف‌های بالاتری نرود باید روی ریشه‌های تورمی متمرکز شد، چراکه هر اقدام اصلاحی در جهت کنترل تورم می‌تواند علامتی مثبت به دنبال داشته باشد.
آغاز اقدامات اصلاحی سیگنال مثبت به اقتصاد میفرستدشقاقی شهری گفت: در صورتی که بودجه ۱۴۰۲ با کسری پایین‌تری بسته شود به معنای علامت مثبت بر اقتصاد است یا اینکه هر تصمیمی که سیاست‌گذار اقتصادی برای انضباط سیستم بانکی بگیرد، می‌تواند یک سیگنال مثبت دیگر بر اقتصاد باشد و حتی شروع این اقدامات هم می‌تواند علامت مثبت به دنبال داشته باشد.
این کارشناس اقتصادی افزود: در صورت آغاز سیاست‌های اصلاحی از سوی دولت همین شروع، می‌تواند علامت مثبت به دنبال داشته باشد و انتظارات تورمی را هم کنترل کند و فعالین اقتصادی و شهروندان هم این موضوع را درمی‌یابند که سیاست‌های دولت در جهت کنترل تورم است و به اقتصاد امیدوار می‌شوند و با کاهش انتظارات تورمی به تدریج تورم هم در کشور کنترل خواهد شد و با کاهش نرخ تورم شاهد افت التهابات در بازار ارز نیز خواهیم بود.
منبع: فرارو
کلیدواژه: تورم افزایش قیمت دلار افزایش نرخ بهره بانکی ابزار نرخ بهره بانکی نرخ بهره بانکی افزایش نرخ دلار انتظارات تورمی کنترل نرخ تورم سیستم بانکی علامت مثبت کنترل تورم شقاقی شهری قیمت دلار بانک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۱۷۴۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مهم‌ترین عامل برای کنترل مصرف دخانیات
به گزارش همشهری آنلاین، دکتر محمدرضا مسجدی ، با بیان اینکه برخی موارد از منظر علمی به یک برهان تبدیل شده‌اند، خاطرنشان کرد: موارد بسیار متعددی درباره برهان‌هایی که از منظر علمی اثبات شده‌اند، وجود دارد؛ به طور مثال، مصرف زیاد نمک سبب افزایش فشار خون می‌شود و فشار خون بالا می‌تواند عاملی برای سکته‌های قلبی و مغزی باشد. کشورهای متعددی درباره تاثیر زیاد نمک مطالعات گسترده‌ای انجام داده‌اند؛ بنابراین در چنین شرایط، لازم نیست که درباره تاثیر مصرف زیاد نمک پژوهش کنیم. در همین راستا هم باید گفت که به طور قطع، افزایش میزان مالیات بر دخانیات می‌تواند بر میزان مصرف اثرگذار باشد. تاثیر مالیات بر میزان مصرف دخانیات نیز جزو مواردی است که به یک برهان تبدیل شده است.
وی افزود: افزایش مالیات بر سیگار و تاثیر این مولفه بر کاهش مصرف نباید به صورت آزمایشی با هدف پاسخ به پرسش « آیا افزایش مالیات بر میزان مصرف اثر دارد؟» اجرا شود. بررسی‌ها بیانگر این است که میزان مالیات بر مصرف دخانیات اثر می‌گذارد.
مالیات مهم‌ترین عامل برای جلوگیری از رشد محصولات دخانیدبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران با بیان اینکه بررسی‌های برخی از سازمان‌های اقتصادی بیانگر این است که دخانیات بر توسعه پایدار اثر دارد، افزود: مولفه‌های صنعت، تجارت و استعمال دخانیات به عنوان ۳ مانع توسعه در کشورهای «در حال توسعه» هستند. همچنین بنابر اعلام بانک جهانی که یک سازمان اقتصادی است، کشورهای در حال توسعه به منظور توسعه، رشد و اشتغال‌زایی باید با مصرف دخانیات مبارزه کنند. اگرچه بانک جهانی یک سازمان اقتصادی است و در زمینه بهداشت فعالیت نمی‌کند اما از مضرات مصرف دخانیات سخن می‌گوید.
وی با بیان اینکه بانک جهانی بر ضرورت مبارزه با مصرف دخانیات در کشورهای پیشرفته تاکید کرده، افزود: مالیات، مهم‌ترین عامل برای کنترل مصرف و جلوگیری از رشد محصولات دخانی به حساب می‌آید.
مسجدی با اشاره به معاهده «چارچوب کنترل دخانیات» سازمان جهانی بهداشت گفت: سال ۲۰۰۳، معاهده جهانی چارچوب کنترل دخانیات توسط سازمان جهانی بهداشت به تصویب رسید. معاهده سازمان جهانی بهداشت در زمینه کنترل دخانیات دارای چندین ماده است که به موضوع مالیات در یکی از بندهای آن اشاره شده است.
لزوم میانگین ۷۰ تا ۷۵ درصدی مالیات بر قیمت خرده‌فروشی دخانیاتاین متخصص با بیان اینکه ایران در منطقه مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی قرار دارد، خاطرنشان کرد: از مراکش تا پاکستان عضو کشورهای منطقه مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی به حساب می‌آیند. کشورهای منطقه مدیترانه شرقی با استفاده پارامترهای گوناگون نسبت به وضعیت میزان استعمال دخانیات اقدام می‌کنند. میزان مالیات محصولات دخانی باید به نحوی باشد که حداقل ۷۰ تا ۷۵ درصد قیمت خرده‌فروشی به مالیات اختصاص داده شود.
وی با بیان اینکه مالیات محصولات دخانی کشور معادل ۲۸ درصد است، ادامه داد: برخی با افزایش نرخ مالیات محصولات دخانی مخالفت می‌کنند و مدعی هستند افزایش نرخ مالیات محصولات دخانی می‌تواند صنعت و اشتغال‌زایی را با چالش مواجه کند. مخالفان افزایش مالیات همچنین ادعا می‌کنند افزایش مالیات می‌تواند منجر به قاچاق محصولات دخانی شود.
دبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران افزود: بازهم تاکید می‌کنم مخالفان افزایش مالیات بر محصولات دخانی بر قاچاق محصولات دخانی به دلیل افزایش نرخ مالیات تاکید دارند. این درحالیست که میزان مالیات بر محصولات دخانی کشور پاکستان معادل ۷۶ درصد است؛ پرسش «آیا در این کشور محصولات دخانی قاچاق می‌شوند؟» را مطرح می‌کنم؛ در پاسخ به این پرسش باید گفت قاچاق دخانیات در کشور پاکستان انجام می‌شود؛ اگر نرخ مالیات بر محصولات دخانیانی کشور پایین بود، بازهم محصولات دخانی در پاکستان قاچاق می‌شدند.
وی با بیان اینکه سازمان امور مالیاتی کشور تخصصی‌ترین نهاد مالیاتی کشور به حساب می‌آید، افزود: سال ۱۴۰۱، سازمان مالیاتی کشور در نامه‌ای خطاب به مجلس شورای اسلامی نحوه محاسبه نرخ مالیات بر دخانیات را اعلام کرده و در این نامه نحوه محاسبه مالیات بر دخانیات را اعلام کرده است. سازمان مالیاتی کشور در این نامه اعلام کرده است که با نرخ مالیات ابلاغی می‌توان میزان مالیات دریافتی از ۲۲ هزار میلیارد تومان را به ۶۰ هزار میلیارد تومان افزایش داد. به طور قطع، افزایش مالیات می‌تواند بر میزان مصرف اثر بگذارد و حکم بازدارنده داشته باشد.
مسجدی درباره میزان مالیات در کشورهای دیگر نیز گفت: بررسی‌ها بیانگر این است عراق هر ساله میزان مالیات را ۱۰۰ درصد افزایش می‌دهد تا میزان مصرف دخانیات را به صفر درصد برساند.
کاهش ابتلا به سرطان با کنترل دخانیاتدبیرکل جمعیت مبارزه با دخانیات ایران با بیان اینکه قوانین ارزشمندی در کشور وجود دارد، افزود: اگرچه قوانین ارزشمند در کشور وجود دارد اما در زمینه اجرای قوانین ضعف داریم. قانون مبارزه با دخانیات در کشور وضع شده اما از منظر اجرای این قانون ضعف داریم. همچنین دو کشور استرالیا و نیوزلند اعلام کرده‌اند که تا پایان سال ۲۰۲۵ میلادی در کشورهای خود، هیچ‌گونه مصرف دخانیاتی وجود ندارد. پرسش «چگونه این کشورها به این جایگاه رسیده‌اند؟» را مطرح می‌کنم. موضوع کنترل مصرف دخانیات از اهمیت فراوانی برخوردار است.
وی در پایان گفت: موضوع کنترل دخانیات از اهمیت فراوانی برخوردار است و باید در کانون توجه قرار گیرد. بررسی‌ها بیانگر این است که سالانه ۱۵۰ هزار نفر در کشور مبتلا به سرطان می‌شوند و میزان مرگ و میر سالانه ناشی از سرطان معادل ۸۰ هزار نفر است. اگر بتوانیم مصرف دخانیات را در کشور کنترل کنیم، به طور قطع، میزان ابتلا به سرطان حدود یک سوم کاهش می‌یابد.
کد خبر 849082 منبع: ایسنا برچسب‌ها خبر مهم دخانیات - سیگار
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد